Bilgisayarlar ve İletişim Teknolojisi
Bilgisayar Okuryazarlığı Nedir?
Bilgi Okuryazarlığı Nedir?
Internet nedir?
TCP/IP nedir?
Internete kimler dahildir? Kaç tane bilgisayar Internet'e bağlıdır? Kaç Kişi Internet Kullanıyor?
Internet ne sunar?
Internet yoluyla alabildiğim bu bilgileri, programları kimler koyar? Bunları alıyorum ama, para ödemem gerekir mi? Freeware, Shareware, Public Domain gibi kavramlar ne anlama gelir?
Internet'e erişim nasıl olur?
Modem Nedir?
Yerel Ağ (Local Area Network, LAN) Nedir?
Ethernet Kartı Nedir?
Internet adresi nedir? Alan (Domain) Adı ve IP numarası ne demektir?
Internet uzerinde istediğimiz bilgiler nasıl yerlerine ulaşıyorlar ?
Internet adreslerinde görülen kısaltmalar ne anlama gelir?
Internet'e bağlı tüm bilgisayarların listesini nasıl alabilirim?
Internet Mühendisliği nedir?
Internet ne kadar güvenli?
Internet'te bilgiler hangi hızlarla iletilir? Bant Genişliği Nedir? Doluluk Oranı Nedir?
ISDN Nedir?
Frame Relay Nedir?
ATM Nedir?
Internet dışında başka yaygın kullanılan ağlar da var mı?
Elektronik Para (e-para, e-cash, sanal para) nedir?
Intranet Nedir?
Firewall (Güvenlik Sistemleri) Nedir?
Proxy Servisleri Nedir?
İnternet üzerinden faks gönderebilir miyim?
Cep Telefonları ve İnternet kullanımı
Java Nedir?
Internet Society Nedir?
Internet Kullanım Etiği
Internet'in Sosyal Boyutu (Kişisel Yorumlar)
Internet'in Ticari Boyutu
Internet'in Hukuki Boyutu
Internet-2 Nedir?
Internette Alışveriş Yapmak Güvenli mi?
Web Nedir?
E-Posta (E-Mail) Nedir?
Icq ve Irc Nedir?

Bilgisayarlar ve İletişim Teknolojisi
Bilgisayarlar; her türlü bilgiyi (veri) saklamamızı, bunlar arasında işlemler yapabilmemizi (programlama) ve saklanan bilgilere ulaşmamızı sağlayan ve tüm bu işlemleri "çok hızlı" yapan elektronik cihazlardır. Ortalama bir bilgisayarın 1 saniyede milyarlarca işlem (toplama,çıkartma gibi sayılar arası işlemlerden her türlü bilgiyi saklamaya kadar) yaptığı düşünülürse ortaya çıkan sistem daha iyi göz önüne getirilebilir. Bilgisayarlar, tüm bu işlemleri bir takım "bilgisayar programları" ile yaparlar. Bu programları kullanarak bilgisayarlarda analizler yapabilir, yazı yazabilir ya da oyun oynayabiliriz.
İletişim teknolojisi ise, birbirinden uzakta bulunan bilgisayarların birbirleriyle bazı özel tanımlı kurallar kullanılarak haberleşmesini ve kendi aralarında birinden diğerine bilgi aktarımını olanaklı kılar. Bilgisayarlar arası haberleşme, telefon hatları, özel kablolar, elektromanyetik dalgalar, uydu bağlantıları vb gibi birçok farklı iletişim ortamı yoluyla yapılabilir.
21. Yüzyıl, klasikleşmiş tanımıyla, Bilgi Teknolojileri Çağı olacaktır. Teknolojik gelişmeler; mikrodalga fırın, buzdolabı vb gibi kullandığımız birçok cihazı "zeki" ve "birbirleriyle konuşabilen -iletişimde bulunabilen-" cihazlar haline getirmektedir. Bu cihazlar, çevresiyle haberleşip bilgi alabilmekte, karar verebilmekte ve diğer cihazlarla haberleşebilmektedir. Tüm bu sistemlerde, bilgisayarların ve bilgisayar teknolojilerinin "dışardan görünmeyen" bir şekilde entegrasyonu yatmaktadır.

Bilgisayar Okuryazarlığı Nedir?
Bilgisayar okuryazarlığı, bir insanın bilgisayarı artık klasikleşmiş birtakım işler için kullanabilmesi ve bilgisayar teknolojisi kullanılan diğer sistemleri kullanmaya kolayca adapte olması demektir. Bilgisayar okuryazarı bir insan; kişisel bilgisayarları fazla zorlanmadan kullanabilir, bilgisayarlarda temel bazı işlemleri (kelime işlemcilerle yazı yazma, basit analizler, raporlar yapma, basit çizim programları kullanma, yazıcı (printer) kullanma) gerçekleştirebilir.
Bilgisayarlar, internet kullanmanın temel araçlarıdır. Artık standartlaşmış fonksiyonları ve farklı işletim sistemlerinde dahi olsalar, birbirine benzer çalışma prensipleri vardır. Sanal alışveriş terminalleri, banka para çekme makinaları vb gibi sistemleri kullanmayı bilmek te bilgisayar okuryazarlığının bir parçasıdır. Hızlı gelişen internet teknolojilerinin hayatın bir parçası olduğu düşünülürse, ülkelerin "bilgisayar kullanmayı bilen" nüfusu arttıkça bu teknolojileri daha verimli, üretime dönük ve gerçekçi kullanacaklarını söyleyebiliriz. Bilgisayar okuryazarlığı, 21. yüzyılda, artık "normal okuryazarlık kadar önemli" bir hale gelmiştir.
Çağdaş toplumlar, bilgisayar okuryazarlık oranlarını geliştirmede büyük çabalar sarfetmekteler. Söz gelimi, Avrupa Topluluğu, hedefini koymuş : 2001 yılı sonuna kadar bütün okullar internete bağlanacak, 2002 yılı sonuna kadar da, bilgisayar okur-yazarı olmayan hiç bir öğretmen topluluk bünyesinde kalmayacak!

Bilgi Okuryazarlığı Nedir?
Bilgi okuryazarlığı, bilgisayar okuryazarlığının tamamlayıcısıdır. Bilgisayar ile yapılan işlerin "anlayarak" yapılması ve bilginin "yorumlanması" evrelerini içerir. Internet çok fazla miktarda bilgi barındırır. Bilgi okuryazarı olan bir insan, internet ve bilgisayar teknolojisinin temel kavramlarını bilir ve bu bilgi denizinde kaybolmaz. Şu an okuyor olduğunuz dökümanın amacı da zaten daha fazla insanı "bilgi okuryazarı" yapmaktır.
Bilgiye erişimin "çok kolaylaşması" onu iyi anlamayı ve özümseyerek kullanmayı da beraberinde getirir. 21. yüzyıl, aradığı blgiyi en hızlı bulan, onu özümseyip kullanan ve yorumlayıp sonuç üreten insanların (bilgi okuryazarlarının) öp planda olacağı ve başarılı sayılacağı bir "bilgi devri" olacaktır.

Internet nedir?
Internet, teknik olarak, birçok bilgisayarın ve bilgisayar sistemlerinin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağıdır. Bu iletişim ağında bilgisayarlar birbirlerine fiziksel olarak (kablolar, uydu bağlantıları, telsiz bağlantı vb) bağlıdır ve geliştirilen bazı özel protokollerle (TCP/IP) birbirine bağlı bilgisayarlar arasında bilgi paylaşımına dayalı birçok işler yapılabilir (dosya alma/gönderme, sohbet vb gibi). Bilgisayarların bilgiyi saklama (harddisk, fiberoptik ortam vb gibi), bilgiyi çok hızlı işleme (veri tabanı programları, bazı analiz programları vb) özellikjleriyle bilgisayar ağlarının herhangi iki bilgisayar arasında veri iletişimini olanaklı kılma özellikleri birleştiğinde ortaya muazzam bir bilgi paylaşım ortamı çıkar. İşte, internetin felsefesini oluşturan temel altyapı ana hatlarıyla böyledir.
İnternet bir bilgi teknolojisi sistemidir. Internet, insanların her geçen gün gittikçe artan "üretilen bilgiyi saklama/paylaşma ve ona kolayca ulaşma" istekleri sonrasında ortaya çıkmış bir teknolojidir. Bu teknoloji yardımıyla pek çok alandaki bilgilere insanlar kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde erişebilmektedir. İnternet'i bu haliyle bir bilgi denizine, ya da büyükçe bir kütüphaneye benzetebiliriz. Internet'e, bakış açımıza bağlı olarak farklı tanımlamalar da getirebiliriz : Internet,
Yüzmilyonlarca insanın kendi arasında etkileştiği, bilgi değiş-tokuşu yapabildiği ve kendi yazısız kuralları olan büyük bir topluluktur. Bu, internetin sosyal yönüdür.
Pek çok yararlı bilginin bir tuşa basmak kadar yakın olduğu dev bir kütüphanedir.
Milyonlarca bilgisayarın birbirine bağlı olduğu çok büyük bir bilgisayar ve iletişim ağıdır.
Kişilerin değişik konularda fikirlerini serbestçe söyleyebilecekleri ortamlar barındıran bir demokrasi platformudur.
Evden alış-veriş, bankacılık hizmetleri, radyo-televizyon yayınları, günlük gazete servisleri vb gibi uygulamaları ile aslında internet aynı zamanda bir hayat kolaylaştırıcıdır.
Tüm bu tanımların arakesitinde yer alan ise "Bilgiye Ulaşım ve Onu Paylaşım, sonrasında da elde edilen bilgiyi kullanım" dır.
Sonuç olarak, Internet, önümüzdeki yıllarda üretilecek bilgilerin dolaşım sistemidir. Ticari boyutunun da ortaya çıkmasıyla yaşamla daha çok iç içe geçmeye başlamıştır. Internet farklı bir ortam, farklı bir uzay. Kendi, yazılı olmayan, kuralları olan; kendi toplumu olan bambaşka bir uzay. Klasik yaşama biçimlerini, değer yargılarını değiştiren; hayatımıza yeni kavramlar, yeni uğraşlar getiren birşey. Hayatımızı etkiliyor. Hem de çok fazla bir biçimde.
Internet'in etkilerini görmek ve onu hissetmek sanirim çok daha kolay. Hayatımızda normal şartlarda yaptıklarımızı göz önüne getirelim ve Internet'in bunları nasıl değiştirdiğini; bunlara nasıl yeni anlamlar yüklediğini gözlemleyelim. Belki bazılarımız için daha az (ya da hiç), bazılarımız için daha çok (ya da aşırı çok) etkilenmeler olacaktir. Ancak gerçek olan, önümüzdeki yıllarda Internet olgusu her yönüyle bizimle olacak ve hayatımızda onunla ilintili pek çok sey yapıyor olacağız (Ağ üzerinden alışverişler, uçak/tren rezervasyonları, günlük gazetelere erişim, bilimsel dergileri okumak gibi.)
Lise'de bir Kimya hocamız vardı. 1930'li yillarda okutulan ders kitaplarında Elektriğin nasıl tarif edildiğini bir derste bize şöyle söylemişti :
"Ne idüğü belirsüz, ettiğünden bellidür."
Ne dersiniz, bu tanımı internet için de kullanabilir miyiz? Sanırım kullanabiliriz. Zira, 2000'li yıllarda hayatın iyice içine girdi. Banka hesaplarımıza, borsaya internet üzerinden erişebiliyor ve işlem yapabiliyoruz. Günlük gazetelere (hem de hepsine!) yarım saat içinde bedavaya göz atıp, elektronik postalarımızı okuyabiliyoruz. Eskiden sadece haberleşme özellikleri ön plana çıkan internet teknolojileri, artık yaşamın içine iyice girmiş durumda. İnternet ve onun geniş kitlelere ulaşımını sağlayan WEB teknolojileri bir insanın yaşamını sürdürmesini sağlayan tüm aşamalarda kullanılıyor.

TCP/IP nedir?
"Bilgi Ağı" üzerindeki bilgi iletimi ve paylaşımı bazı kurallar dahilinde yapılmaktadır. Bu kurallara kısaca "internet protokolleri", ya da TCP/IP protokoller ailesi denir. TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol), bilgisayarlar ile veri iletme/alma birimleri arasında organizasyonu sağlayan, böylece bir yerden diğerine veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişim protokolüne verilen genel addır. Bir başka değişle, TCP/IP protokolleri bilgisayarlar arası veri iletişiminin kurallarını koyar.
Bu protokollere örnek olarak, internet üzerindeki bilgisayarlar arasında dosya alma/gönderme protokolü (FTP, File Transfer Protocol), Elektronik posta iletişim protokolü (SMTP Simple Mail Transfer Protocol), TELNET protokolü (Internet üzerindeki başka bir bilgisayarda etkileşimli çalışma için geliştirilen *login* protokolü) verilebilir. Adını sıkça duyduğumuz WWW (ya da web) ortamında birbirine bağlanmış farklı türden objelerin iletilmesini sağlayan protokol ise Hyper Text Transfer Protocol (HTTP) olarak adlandırılmaktadır. TCP/IP protokolü aynı zamanda, diğer iletişim ağlarında da kullanilabilir. Özellikle pek çok farklı tipte bilgisayarı veya iş istasyonlarını birbirine bağlayan yerel ağlarda (LAN) kullanımı yaygındır.

Internet'e kimler dahildir? Kaç tane bilgisayar Internet'e bağlıdır? Kaç Kişi Internet Kullanıyor?
Bütün dünya üzerinde Internet'e; üniversiteler, araştırma enstitüleri, kamu kuruluşları, pek çok ticari kuruluş vb gibi değişik yerler bağlıdır ve İnternet'e bağlı bilgisayar sayısının 2000 yılında başlarında 75 milyon civarında olduğu tahmin edilmektedir (Bkz aşağıdaki grafik!). 2000 yılı başlarında, tüm dünyada yaklaşık 150 milyonu aşkın kişi internet kullanmaktadır. Artış oranlarına bakıldığında, bu sayının 2000 yılı sonunda 300 milyon olacağı; 2006 yılında ise 1 milyarı aşacağı tahmin edilmektedir.
Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA, 2008 yılında dünya ile Mars arasında ilk ağ (network) bağlantısının gerçekleştirileceğini öngörmektedir (InterPlaNet!). Internet gelişimi ile ilgili ayrıntılı bigiler Internet Society web sayfalarından elde edilebilir : http://www.isoc.org/
Aşağıdaki grafikte, tüm dünyada internete bağlı bilgisayar sayılarının yıllara göre değişimi görülmektedir. Üstel bir şekilde artım hemen göze çarpar (http://www.webreference.com/).
Mayıs 1999 verilerine göre, internet kullanıcılarının dünya üzerindeki bölgelere göre dağılımı şöyledir (Kaynak : http://www.ecommerce.gov) :
Kanada ve ABD %56.6
Asya/Pasifik %27
Avrupa %23.4
Latin Amerika %5.3
Afrika %1.1
Orta Doğu %0.5
1998 yılı verilerine göre, evden ya da işyerinden internete bağlı insanların toplam nüfusa oranı, ABD, Kanada ve Baltık Ülkelerinde %35 civarındadır. Bu oran, Almanya için %10, İngiltere için %15, Japonya için %10, Fransa için %8, Türkiye için ise %0.5'ten azdır.

Internet ne sunar?
Internet'i bir "iletişim ağı" olarak tanımladıktan ve bu ağ üzerinde bilgi dolaştığını belirttikten sonra, internet'in bu altyapı üzerinde neler sunduğunu tahmin etmek aslında o kadar da güç değil. Bu "iletişim ağı"nın içinde bulunan her hangi iki bilgisayar arasındaki en temel işlem çift yönlü bilgi aktarımıdır. Burada bilgiden kasıt, bilgisayarlardan birinde bulunan bir dosya, bir bilgisayar programı ya da bir mesaj olabilir.
Internet, teknik olarak, TCP/IP protokolü ile desteklenen pek çok servis sunar. Örnek olarak, Internet erişimi olan bir kullanıcı, eğer kendisine yetki verilmişse, Internete bağlı diğer herhangi bir bilgisayardaki bilgilere erişebilir, onları kendi bilgisayarına alabilir, kendi bilgisayarından da Internet erişimi olan başka bir bilgisayara dosya/bilgi gönderebilir. Bu özellik, dosya transfer protokolü olarak bilinir. Benzer şekilde, internet uzerindeki kullanıcılar birbirlerine elektronik posta gönderebilirler. Bu da, posta iletim protokolü olarak bilinir.
Internet, değişik protokoller aracılığı ile, insanlara "bilgiye erişim" olanakları sunar. Yani, internet yardımıyla "her çeşit" bilgiye erişebilirsiniz.
İçerik bakımından, Internetin sundukları bazen insan hayal gücünü zorlayacak boyutlara varmaktadır. Vizyondaki filmlerin kısa tanıtımlarını kolayca evimizdeki ekrana taşıyabilir ya da Amerikan Kongre Kutuphanesi'nde tarama yapabiliriz. Tübitak arşivine bağlanıp Bilim ve Teknik dergilerinin yeni ve eski sayılarını tarayabilir, yazıları okuyabiliriz. Ya da, Hacettepe Üniv.'ne uzanıp o anki Beytepe Kampüsü sıcaklıklarını grafiksel olarak görebiliriz. Sanal alışveriş mekanlarında birçok ürün satın alabilir, her türlü bankacılık işlemlerimizi internet üzerinden gerçekleştirebiliriz. Başka bir örnek olarak, katılmak istediğimiz bir bilimsel toplantıya bildirimizi Internet üzerinden gönderebiliriz. Örnekleri arttırmak mumkun; Nasa servislerine bağlanıp, son uydu fotoğraflarını tarayabiliriz; ya da Siir arşivlerine bağlanip siirler okuyabiliriz. Son yıllarda geliştirilen World Wide Web (WWW, Web) temelli internet araçları ile bilgiye ulaşım daha da kolaylaşmış ve ulaşılabilecek bilgiler ve sunulan servisler miktar ve çeşit olarak artmışlardır. İnternet'in sundukları; onu kullananların istekleri, hayal güçleri ve gelişen İnternet teknolojisi ile hep çoğalmaktadır.
Internet, bilgiye ulaşmayı kolaylaştırmak için değişik 'bilgi arama/tarama' yöntemleri de sunar. Internet'in sunduklari çok geniştir ve bu kadar bilgi arasında, bilinçsiz bir kullanımla, insan yolunu çok kolay kaybedebilir. Internet'ten alınabilecek servisler, temel kullanımlar vb ile ilgili olarak CSS'nin "Internet Üzerinde Arama/Sorgulama; 'Bazı Başlangıç Noktaları" kısmına bakılabilir.

Internet yoluyla alabildiğim bu bilgileri, programları kimler koyar? Bunları alıyorum ama, para ödemem gerekir mi?
İnternet ile erişilebilen bazı merkezlerde herkese açık arşivler vardır. Buralarda çok çesitli bilgiler, çok çesitli programlar bulunur. Bu bilgiler bir konferansın kayıt formu olabileceği gibi, piyasadaki bir ürünün tanıtım kılavuzu da olabilir. Bilgi amaçlı dosyalar, daha çok düz yazı formatındadır ve grafik/ses/animasyon vb ile içeriği zenginleştirilmiş olabilir. Bunlar daha çok, bir ürünün tanıtımı, kullanımla ilgili sorunları çözmede kullanıcıya yol gösterecek bazı destek bilgileri vb. dir. Ayrıca, web tabanlı ortamlarda, firma reklamları ve ürün tanıtıcı reklamlara da rastlamaktayız.
Bu tip arşivlerde en çok karşılaşılan dosyalar, çok değişik amaçlar ve değişik bilgisayar ortamları (PC, Mac, Unix vb) için geliştirilmiş binlerce çesit ve yüzlerce giga byte yer tutan bilgisayar programlarıdır (yazılım, software).
Internet'e erişim nasıl olur?
Pek çok Internet kullanıcısı, Internet'e, çalıştıkları kurum ya da bulundukları üniversiteler üzerinden erişirler. Evden olan bağlantılar da, Internet bağlantısı olan bir eğitim kurumu, ticari kuruluş ya da, ticari olarak İnternet hizmeti veren kuruluşlar (internet servis sağlayıcı) üzerinden olur.
Ayrıca, Internet Cafe ve benzeri halka açık merkezler yoluyla da, internete erişim mümkündür.
Internete erişilen bilgisayarın bağlantısı ya modem denilen ve telefon hatları üzerinden bağantı yapmayı sağlayan ilave cihazlarla, ya da isdn, frame relay vb gibi isimlendirilen daha yüksel hızlı bağlantılarla olur. Modem bağlantıları ev kullanıcıları için düşünülebilir. Ayrıca, Kablo TV altyapısı dahilinde de internete bağlanmak mümkündür.
Internet erişimli TV'ler (Internet TV) de, birçok internet servisine TV üzerinden bazı ilave cihazlar kullanarak erişimi olanaklı kılmaktadır.

Modem nedir?
Modem, özellikle evden yapılan internet bağlantılarında; normal telefon hattı (analog bağlantı) üzerinden bilgisayarlardaki sayısal (dijital) bilgileri ağ üzerindeki (internet gibi) diğer bilgisayarlara aktarmayı sağlayan; ya da tersi çalışarak, başka bilgisayarlardan bilgileri almaya yarayan bir cihazdır.
Telefon hattı üzerinden bağlantı sağlayan modemlerin yanında; özel hatlar üzerinden bağlantıyı sağlayan "kablo modem", isdn modem gibi farklı türleri de vardır.

Yerel Ağ (Local Area Network, LAN) nedir?
Yerel Ağ, aynı haberleşme hattı ile (kablo, telsiz bağlantı) birbirine bağlı; genel olarak aynı oda veya bina içinde yerleşmiş bilgisayarlar ve diğer bazı yardımcı cihazlardan (yazıcılar, tarayıcılar (scanner) vb) oluşan bir yapıdır. Bir yerel ağ üzerindeki kaynakları ortak kullanabilir (1 yazıcıyı tüm bilgisayarların kullanması gibi), TCP/IP ya da başka protokoller kullanarak birbirleriyle veri alışverişi yapabilir ve bazı iletişim servisleri (sohbet ortamları gibi) kullanabilirler.
Aynı birimdeki yerel ağlar birbirleriyle değişik ağ iletişim cihazları kullanarak haberleşebilir ve benzer şekilde internete de bağlanabilirler.


Ethernet Kartı nedir?
Yerel bir ağda bulunan bilgisayarların birbirleriyle haberleşmesini sağlar. Her bilgisayara bu kartlardan bir tane takılır ve sonra da, kablo (ya da bazen telsiz) bağlantılarla bilgisayarlar arasında bir ağ oluşturulur.İletişim hızı, telefon ya da kablo hattı kullanan modemlere nazaran çok yüksektir.
Yerel ağlarda günümüzde her bilgisayar HUB (bazen SWITCH de kullanılır) denilen ve tüm bilgisayar bağlantıların tek bir noktada toplandığı ve böylece yerel ağın oluşturulduğu topolojiler sıkça kullanılır. Daha sonra, hub ya da switch, başka bir yerel ağ ya da internet bağlantı noktasına birleştirilerek ağdaki tüm bilgisayarların dış bağlantısı sağlanır.

Internet adresi nedir? Alan (Domain) Adı ve IP numarası ne demektir?
İnternet'e bağlı her bilgisayarın kendine özgü bir adresi vardır. Domain Name System (DNS) olarak adlandırılan hiyerarşik bir isimlendirme sistemi ile (Internet adresi), internete bağlı bilgisayarlara ve bilgisayar sistemlerine isimler verilir. DNS de aslında bir TCP/IP servis protokoludur. DNS, 'host' olarak adlandırılan internete bağlı tüm birimlerin yerel olarak bir ağaç yapısı içinde gruplandırılmasını sağlar. Bu şekilde, bütün adreslerin her yerde tanımlı olmasına gerek kalmaz. Örnek olarak, itu.edu.tr altında, ehb.itu.edu.tr, onun altında da, titan.ehb.itu.edu.tr vb seklinde dallanmış bir çok adres olabilir.
Her bir internet adresine 4 haneli bir numara karşılık gelir. a.b.c.d seklindeki bu numaralara IP (Internet Protocol) numaraları denir. burada, a,b,c ve d 0-255 arasında değişen bir tam sayıdır. (32 bit adresleme sistemi). Örnek olarak aurora.eng.bahcesehir.edu.tr için bu numara 193.255.84.10 'dur.
Her internet adresinin ilk kısmı bulunduğu domain'in network adresini, son kısmı ise makinanın (host) numarasını verecek şekilde ikiye bölünür. Bir bilgisayar ağında bulunan makinaların miktarına göre makina numarası için ayrılan kısmın daha büyük veya daha küçük olması gerekebilir. Değişik ihtiyaçlara cevap verebilmesi açısından IP adresleri asağıdaki şekilde gruplanmıştır.
Class A network adresleri 1.0.0.0 adresinden 127.0.0.0 a kadar olan aralığı kaplarlar. Her networkte kabaca 1.6 Milyon makina bulunabilir
Class B network adresleri 128.0.0.0 adresinden 191.255.0.0 adresine kadar olan aralıktadır: 16065 network adresi ve her networkte kabaca 65500 makina bulunabilir
Class C network adresleri 192.0.0.0 adresinden 223.255.255.0 adresine kadar olan aralıktadır. Herbiri 254 makinadan oluşan yaklasik 2 milyon network adresi barındırır.
Class D 224 ve 254 arasında kalan adresler herhangi bir newtwork tanımlamazlar, ileri kullanımlar için rezerve edilmişlerdir.
127.0.0.1 adresi ve 127.0.0.0 Network'u test ve geliştirme için kullanılır. 127.0.0.1 adresi her makinanın kendisini tanımlar buraya gonderilen her şey, sanki bir başka network'ten geliyormuş gibi makinanıza geri dönecektir. Bu sayede herhangi bir network bağlantısı olmadan bazı denemeler yapılarak network yazılımları geliştirilebilir.
Bu domain adreslerinin dağıtımı NIC (Network Information Center) tarafından yapılır, daha sonra her domain sahip olduğu adresi kendi ihtiyaçlarına gore parçalayarak dağıtabilir. Önceleri internet kullanımı bu kadar yaygın olmadığından, IP numaralarının kurumlara dağıtımında çok "bonkör" davranılmış. 1990'lı yılların sonlarında ise, IP numaralarının bitmeye başladığı görülünce yeni bir adresleme stratejisine doğru da gidilmiştir. Bu adresleme sisteminde 128 bit uzunluğunda bir sistem kullanılmıştır. IPv6 olarak adlandırılan yeni adresleme sisteminde, teorik olarak, 340 trilyon kere trilyon kere trilyon adet (340'ın yanına 37 sıfır daha koyun !!) bilgisayarı adreslemek mümkündür. Bu sayı IPv4 için (32 bit adresleme sistemi) 4 milyar idi.
Bu IP numaralarına (domain adreslerine) karşılık düşen bir makina ismi de bulunur. Bu sayede makinaların isimleri daha kolay akılda kalır. Her domain'de o domaine ait IP numaraları ile bu isimler arasında geçişi sağlayan bir servis (Domain Name Service) bulunur. Bu servis aynı zamanda diğer domain'lere ait isimleri ilgili DNS'lere sorarak öğrenir.
Örneğimize geri dönecek olursak. Bahçeşehir Üniversitesi bir kaç tane Class C network numarasına sahiptir. (193.255.84.0, 193.255.85.0) .bahcesehir.edu.tr domaininde bulunan tum IP numaraları 193.255.84. ya da 193.255.85. ile başlar. Bunlar birer network tanımlar. Bu ağdaki tüm bilgisayarların adresleri ".bahcesehir.edu.tr" ile biter. Ayrıca, istenirse, bağımsız alt alanlar da oluşturulabilir. Söz gelimi, Mühendislik Fakültesi için "eng.bahcesehir.edu.tr" tanımlanmıştır. Burada eng, üst ağ altındaki başka bir alt ağı tanımlar. Söz gelimi bu ağda yer alan aurora ismi verilen makinenin IP numarası 193.255.84.10 aurora.eng.bahcesehir.edu.tr şeklindedir.
Dikkat edilirse bir host numarası 1 den 254 e kadar 254 farklı değer alabilir. Zira 0 ve 255 bu numaralandırmada özel anlamlar içerirler. 0, network'u tanımlarken 255 de o network'teki tum hostları tanımlar.
Bilgisayarlar birbirlerini IP numaralarından tanırlar. İnsanların aklında kolay kalsın ve hiyerarşik yapılanma rahat yapılsın diye bunlar alt ağlar, makina adları gibi isimlendirmelere tabi tutulurlar. Yukarda görüldüğü gibi, internete bağlı her bilgisayarın (teorik olarak) bir IP numarası, ve o numaraya karşılık gelen de bir gerçek adı vardır. İki mekanizma arasındaki dönüştürmelerden DNS sorumludur.


DNS, ayrıca, İnternet adresini nümerik adrese çevirir. Domain'ler hiyerarşik DNS adresleme sistemi içindeki farklı yapıları temsil ederler. Her domain kendi içinde bağımsız bir topluluktur. Doğal olarak, herkes kafasına göre gelişi güzel internet domain ismi ve IP numarası alamaz. Network Information Center (NIC)'e bunun için başvurmak gerekir. Aksi taktirde karmaşayı siz düşünun!!! Türkiye için bu numaraların dağıtımı ODTÜ, Ulaknet ve TTNet tarafından (ticari kullanımlar için) yapılmaktadır.

Internet üzerinde istediğimiz bilgiler nasıl yerlerine ulaşıyorlar ?
Internet'e bağlı her network şu veya bu şekilde kendisine bağlantı sağlayan bir servis sunucusuna veya kuruma bağlıdır. Bu birleşme yerlerinde birden çok bağlantısı bulunan router'lar bulunur. Bu düğüm noktalarında düğümün belirli kollarında hangi networklerin bulunduğuna dair bilgiler (ya routerlar arası haberleşme protokollerinden ya da sabit tanımlamalardan) yer alır. Bu tanımlara ek olarak bir de default route tanımı bulunur, düğümde tanımlı bulunmayan adresler oraya yönlendirilir.
Tüm haberleşme ortalama olarak 100 ila 1000 Byte arasında yer alan bilgi paketleri şeklinde gerçekleşir. Her paketin başında nereden gönderildiği (IP adresi) ve nereye gönderildiği yer alır. Pakedin içeriği kullanılan haberleşmeye göre büyük farklılıklar gösterir. Bu sayede, örnek olarak bir mail, üzerinde adres bulunan küçük paketler halinde düğümden duğüme atlayarak geçer.
Bu yapı çerçevesinde, "bilgiyi isteyen" (istemci) ve "bilgiyi gönderen" (sunucu) iki ana noktadan bahsedebiliriz.

İstemci (bilgiyi isteyen) bilgisayar, bu isteğini protokollerde belirtilen bazı kurallar dahilinde istediği bilginin olduğu bilgisayara (Sunucu) bildirir. Bu iki bilgisayar arasında bilginin geçtiği/yönlendirildiği başka bilgisayarlar da vardır.

Internet adreslerinde görülen kısaltmalar ne anlama gelir?
Internet'e bağlı kuruluşlar değişik gruplara ayrılabilir ve bir kuruluşun domain adresi, o kuruluş hangi gruba dahilse ilgili kısaltmayı bazı istisnalar dışında mutlaka içerir. Ayrıca, ülkelerin 2 harfli tanitim kodları da (Amerika Birlesik Devletleri ve Kanada çıkışlı adreslerin çoğu ve geniş bir kitleye servis sunan bazı birimler dışında) adresin sonuna eklenir. Internet adresi, eğer özel amaçlı bir servise (ftp, gopher, www gibi) aitse, genellikle, bu durum, adresin başında kullanılan bir kısaltmayla verilir. Asağıdaki liste, adreslerde kullanılan bazı kısaltmaları ve ne anlama geldiklerini göstermektedir:
gov : Hükümet kuruluşları
edu : Eğitim kurumları (üniversiteler gibi)
org : Ticari olmayan, kar amacı gütmeyen kuruluşlar
com : Ticari kuruluşlar
mil : Askeri kuruluşlar
net : Servis Sunucuları (Internet Servis Sağlayıcıları gibi)
ac : Akademik kuruluşlar (bazı ülkelerde edu yerine kullanılmaktadır)
int : uluslararası organizasyonlar, kuruluşlar
ftp : FTP Arşiv Sitesi (ön ek)
www : World Wide Web Sitesi (bazen web de kullanılır) -ön ek-

Bazı ülke kısaltmaları :
tr:Türkiye, jp:Japonya, uk:Ingiltere, it:İtalya, ch:Isviçre, ca:Kanada, ru:Rusya, id:Endonezya, nl:Hollanda, de:Almanya, fr:Fransa, il:İsrail, no:Norveç, se:İsveç, fi:Finlandiya, gr:Yunanistan, hr:Hırvatistan, yu:Yeni Yugoslavya, br:Brezilya, bg:Bulgaristan
Örnek domain adresleri : hokudai.ac.jp (jp=Japonya), bilkent.edu.tr (tr=Turkiye), oak.oakland.edu, servis.net.tr, http://www.microsoft.com/, ftp://ftp.netscape.com/, tubitak.gov.tr, garbo.uwasa.fi (fi=Finlandiya, http://www.nato.int/.
Genel olarak bu sınıflamaya uyulsa da, bazi domain adlarında daha farklı sözcük grupları da olabilir ( rl.ac.uk (uk=Ingiltere), www2.itu.edu.tr gibi). Özellikle .com domain-lerindeki sıkışmadan dolayı, yeni global domain adları oluşturma çalışmaları 1997 ortalarında tamamlanmıştır. Yeni kullanıma açılan alan adları şunlardır :
arts : Sanat ve kültür ile ilgili siteler
firm : Ticari Firmalar
info : Bilgi servisi sunan siteler
nom : Kişisel domainler için kullanılan adresler
rec : Eğlence siteleri
stor : Alışveriş merkezleri, ticari ürün satılan yerler
web : www ile ilgili servis sunan siteler

Internet'e bağlı tüm bilgisayarların listesini nasıl alabilirim?
Internet adres koleksiyonu yapıyorsunuz sanırım.:-) Milyonlarca adresten bahsediyoruz. Bunları listelemek ve almak mümkün değile yakın birşey. Ancak, bir takım konularda bünyesinde bilgiler, programlar barındıran popüler servislerin gruplanmış FTP ve Web adreslerini almak mümkündür. Bazı katalog ve arama servisleri (Yahoo gibi) bunların kayıtlarını tutarlar. Bunun için, CSS'nin Temel Internet Servisleri kısmına bakmanız gerekiyor.

Internet Mühendisliği nedir?
'Internet Mühendisi de olur mu canım?' demeyin sakın cünkü, bir kavramdan günümüzde sıkça soz ediliyor. `Internet Engineering Task Force' grubu epeydir çalışıyor. Internet'in sağlıklı çalışması için gerekli tasarımların yapılmasına `Internet Engineering' diyebiliriz. Internet servis geliştiricileri ve Internet Servis Hizmeti üreten, protokol geliştiren kişilere Internet Mühendisi deniyor. Bununla Internet servislerinden sorumlu bilgisayar mühendisini kastetmiyoruz. Üniversitelerimizde Internet Mühendisliği bölümleri de açılırsa hiç şaşırmayın!!!! :-)

Internet Ne Kadar Güvenli?
Internet'in, şu an için, çok fazla güvenli olduğu söylenemez. Nadiren de olsa, kişisel iletiler (e-posta, e-mail) kötü amaçlı, profesyonel kişiler tarafından illegal yollarla ele geçirilebilir. Özellikle ticari kuruluşların (özellikle de bankaların internet bankacılığı uygulamaları yapmasıyla birlikte) Internet'i kullanmaya başlamaları ile birlikte, Internet'te güvenlik probleminin çözümü için ciddi çalışmalar yapıldı. Web üzerinden iletilen her türlü bilginin, yeni şifreleme teknikleri ve çok yüksek hızlı hatlar sayesinde yeterince güvende olduğunu söyleyebiliriz. Ancak, yine de, kullanıcı şifreleri, banka kredi kart numaraları ve benzeri gibi gizlilik içeren bilgileri net üzerinde serbestçe göndermeyin (e-mail ile, güvenlik kilidi olmayan Web listeleyicileri ile vb.)

Internette Bilgiler Hangi Hızlarla İletilir? Band Genişliği Nedir? Doluluk Oranı Nedir?
Band genişliği, bir iletişim ortamının taşıyabileceği bilgi miktarını gösteren bir ölçüdür. Söz gelimi, ses iletimi için band genişliği, iletilebilen en yüksek ve en düşük frekanslar arasındaki farktır (Hertz). Bilgisayarlar arası haberleşme için de benzer şekilde, band genişliği, saniyede iletilen bit sayısı ile verilir.
Internet'teki bilgi iletim hızları çeşitlilik gösterir. Bilgisayarları ve değişik ağları birbirine bağlayan hatlar, kablo (çoğunlukla fiber optik), uydu ya da radyo link (yakın birimler için) bağlantılı olabilir. Internette hat hızı, saniyede iletilen "bit" sayısı ile (bps, bit/san) ölçülür. Söz gelimi, 64 kilobit/saniye hızındaki bir hat saniyede 64kbit=65556 bit iletebilir. Bu da, ideal şartlarda, yaklaşık 8 kilobyte/saniye hızına denk gelmektedir. Söz gelimi, böyle bir hat ile, tam kapasite kullanımında, 1 Megabyte'lık bir dosya yaklaşık 2 dakikada iletilecektir. Bir birimin, bağlantılarında kullanabileceği en fazla hıza "Band Genişliği" denir. 64kbit/saniye bant genişliği olan bir hattı aynı anda 10 birime kullandırırsak, buna göre hızımız, en fazla hızın ortalama %10'una kadar düşer.
Günümüzde bağlantı hızları 9.6kbit/saniyelerden (düşük hızlı modem bağlantısı) 100Megabit/saniyelere kadar geniş bir aralıkta değişmektedir. Örnek olarak, 56k Modemlerle elde edilen hız yaklaşık olarak 53 kbit/san dir.
Bu da, ideal şartlarda, yaklaşık olarak 5 ila 6 kilobyte/san lik bir veri transfer hızına karşılık gelir (1 byte=8bit).
Bir hattın bant genişliğinin ne kadarının kullanıldığı, o hattın doluluk oranını verir. Eğer 64kbit/san lik bir hat, 1 saat boyunca, %100 çalışırsa; 3600*64kbit 'lik veri aktarımı yapması gerekir. Gerçekte ne kadar veri aktardığını bulup bu iki sayıyı birbirine oranlarsak, hattın, o saat için doluluk oranını bulmuş oluruz. Bunu 1 ay boyunca yaparsak, hattın 1 ay boyunca ortalama % kaç doluluk oranı ile çalıştığını tespit edebiliriz. Doluluk oranı ne kadar fazlaysa, o hattı kullananların veri aktarımları da o kadar yavaşlar.
Aşağıdaki tablo, herhangi bir ağ üzerindeki bilgisayarların ve internet üzerinde bilgisayarlar ve bilgisayar sistemlerininin birbirleriyle haberleşmesinde kullanılan bazı standart bağlantı hızlarını göstermektedir (orijinali : http://www.whatis.com/ ).

İletim Teknolojisi Hız İletimin Sağlandığı Fiziksel Ortam Kullanıldığı Yerler
Normal Telefon Hattı 14.4 - 56 Kbps Bakır Tel Evden bağlantılarda ve bazı küçük ölçekli işletmelerde
Frame Relay üzerinde 56Kbps 56 Kbps Çeşitli Çeşitli işyerleri
ISDN Basic Rate (BRI) : 64 - 128 Kpbs Primary Rate (PRI) : 23 tane 64-Kbps kanal ve 1 kontrol kanalı üzerinden 1.544Mbps e kadar BRI : Twisted-pair PRI : T-1 hattı BRI: Hızlı ev bağlantıları ve küçük ölçekli işyerlerinde PRI: Orta ve büyük ölçekli işyerlerinde/şirketlerde -
IDSL 128 Kbps Twisted-pair Hızlı ev bağlantıları ve küçük ölçekli işyerlerinde Dijital Uydu Bağlantısı (DirecPC) 400 Kbps Elektromanyetik dalgalar Hızlı ev bağlantıları ve küçük ölçekli işyerlerinde
Frame relay 56 Kbps - 1.544 Mbps Twisted-pair ya da koaksiyel kablo Şirketlerdeki yerel ağlarla Internet Servis Sağlayıcıları arasındaki bağlantılarda T-1 (DS1) 1.544 Mbps Twisted-pair ya da fiber optik kablo Büyük şirketlerin internet servis sağlayıcılarına bağlantılarında
E-1 (DS1) 2.048 Mbps Twisted-pair ya da fiber optik kablo T-1 hatları için Avrupa ülkelerinde kullanılan standart T-1C (DS1C) 3.152 Mbps Twisted-pair ya da fiber optik kablo Büyük şirketlerin internet servis sağlayıcılarına bağlantılarında
T-2 (DS2) 6.312 Mbps Twisted-pair ya da fiber optik kablo Büyük şirketlerin internet servis sağlayıcılarına bağlantılarında
ADSL 1.544 - 8 Mbps Twisted-pair Mevcut telefon altyapısı üzerinden ev, küçük işyeri ve ortabüyüklüklü şirketlerin internet bağlantılarında
E-2 8.448 Mbps Twisted-pair ya da fiber optik kablo 4 tane E-1 sinyali taşır Kablo Modem 512 Kbps - 52 Mbps Koaksiyel kablo (genellikle Ethernet kullanır); Ev, işyeri ve okulların bağlantılarında
Ethernet 10 Mbps 10BASE-T (twisted-pair); 10BASE-2 ya da -5 (koaksiyel kablo); 10BASE-F (fiber optik) Yerel Ağlarda (LAN) kullanımı çok yaygındır.
E-3 34.368 Mbps Twisted-pair ya da Fiber Optik 16 E-l sinyali taşır
T-3 (DS3) 45 Mbps Koaksiyel Kablo Internet Servis sağlayıcılarının internet omurgasına bağlantılarında
OC-1 51.84 Mbps Fiber Optik Internet Servis sağlayıcılarının internet omurgasına bağlantılarında
Fast Ethernet 100 Mbps 100BASE-T4 (twisted pair); 100BASE-TX (koaksiyel kablo); 100BASE-FX (fiber optik) 10 Mbps ethernet kartlarına sahip bilgisayarlar bir Fast Eternet kullanan LAN'a bağlanabilir.
FDDI 100 Mbps Fiber Optik Büyük şirketlerdeki ya da servis sağlayıcılarındaki daha geniş ölçekli LAN'larda
T-3D (DS3D) 135 Mbps Fiber Optik ISP to Internet infrastructure Smaller links within Internet infrastructure E4 139.264 Mbps Fiber Optik 4 E3 kanalı taşır Bu hat üzerinde aynı anda 1920 kişi birbirleriyle konuşabilir (ses haberleşmesi) OC-3/STM-1 155.52 Mbps Fiber Optik Büyük şirket omurgaları, Internet Omurgası E5 565.148 Mbps Fiber Optik 4 E4 kanalı barındırır. Bu hat üzerinde aynı anda 7680kişi birbirleriyle konuşabilir (ses haberleşmesi) OC-12/STM-4 622.08 Mbps Fiber Optik Internet Omurgası
Gigabit Ethernet 1 Gbps Fiber Optik (ve 25 metreye kadar bakır tel) 10/100 Mbps hızlarıyla birbirine bağlı iş istasyonları ve bilgisayar ağları GigaBit Eternet switchleri yolyla haberleşebilir.
OC-24 1.244 Gbps Fiber Optik Internet Omurgası SciNet 2.325 Gbps (15 OC-3 hattı) Fiber Optik Part of the vBNS backbone
OC-48/STM-16 2.488 Gbps Fiber Optik Internet Omurgası
STM-64 10 Gbps Fiber Optik ------
OC-256 13.271 Gbps Fiber Optik -------

ISDN Nedir?
ISDN (Integrated Services Digital Network), özellikle normal telefon hatları (ve diğer bazı ortamlar) üzerinden daha yüksek hızlı entegre ses (analog) ve veri (dijital) aktarılmasını sağlayan bir dizi iletişim protokolüne verilen addır. ISDN'de, her iki uçta da, modemin dışında, bazı özel adaptörler kullanmak gerekir. Bu şekilde, 64kbps ve 128 kbps gibi hızlara (normal hatlar üzerinden) çıkmak münkün olmaktadır.
ISDN'de iki temel seviye hızı vardır : (1) Basic Rate (2) Primary Rate. Her iki seviyede de, iki farklı tip kanal bulunur : B (bearer) kanalları (sayıları birden çok olabilir) ve D (delta) kanalı (1 tane). B kanalları, her türlü ses, veri vb taşırlar. D kanalı ise iletişimde kullanılacak kontrol ve yönlendirme bilgilerini taşır. "Basic Rate" seviyesi daha çok evden kişisel kullanımlar ve küçük şirketlerin kullanımları için tasarlanmıştır ve iki tane 64Kbps B kanalı ile 1 tane 16Kbps D kanalı içerir. Ulaşılabilecek en yüksek hız 128 Kbps olmaktadır. "Primary Rate" seviyesi ise, daha yoğun kullanımlar için tasarlanmıştır ve 23 tane 64Kbps B kanalı (Avrupa için 30 tane) ve 1 tane 64Kbps D kanalı içerir. Ulaşılabilecek en yüksek hız ise yaklaşık 7 Mbps e kadar çıkar.
Yeni geliştirilen BISDN (Broadband ISDN) teknolojisi ise, Frame Relay'a bir alternatif olarak düşünülebilir. ISDN kullanımı (özellikle evden kişisel bağlantılarda) artan oranlarda yaygınlaşmaya başlamıştır.
ISDN üzerinden video konferans sistemleri oldukça popüler uygulamalardır.

Frame Relay Nedir?
Frame Relay, verilerin çok yüksek hızlarda dijital ağlar üzerinden iletilmesini sağlayan bir teknolojidir. Veriler, "Frame" olarak adlandırılan paketler halinde iletilir. Frame Relay, veri aktarımı süresince, kesintisiz ve sadece o verinin iletileceği (dedicated) bağlantılar üzerinden yapılır. Bu yüzden, ses ve normal data iletişiminde pek uygun olmadığını söyleyebiliriz. Frame Relay'de, iletilen paketler için "iletim sırasında herhangi bir anda" hata kontrolü yapılmaz. Verinin iletileceği nokta hata kontrolünden sorumludur. Bunu sonucunda, paket iletim hızları çok yüksektir ve yaklaşık 1.5-2MBit/saniye mertebelerine çıkabilir.

ATM Nedir?
ATM (asynchronous transfer mode), bir paket anahtarlama teknolojisidir. ATM, verileri byte büyüklüğünde hücrelere (cell) ayırır ve aynı anda 53 hücrelik paketler halinde iletir. ATM, daha çok donanım tabanlıdır ve yüksek veri işleme/iletme hızları elde edilebilir. En çok kullanılan standart hızlar, 155 Mbps ve 622Mbps dir. 10Gbps hızlara kadar da çıkılmıştır (1996 sonu itibarıyla). ATM, BISDN protokolünün de en temel elemanıdır.

Internet dışında başka yaygın kullanılan ağlar da var mı?
Evet var. Bunlardan en yaygın kullanılanları UUCP ve BITNET'tir. Bunların dışında da firma temelli (Decnet. Ibmnet) gibi, görev temelli, yerel vb. binlerce ağ vardır.
UUCP ağı, UUCP (Unix-to-Unix Copy Program) protokolü ile haberleşen sistemleri bünyesinde bulundurur. Bu protokolde, iki sistem belirli aralıklarla (polling) biribirlerine bağlanır ve bu iki sistemden herhangi biri üzerinde birtakım planlı programlar çalıştırırlar (mail aktarımı, dosya aktarımı, kısaca bir sistemden diğerine kopyalama). USENET News, ve Mail aktarımı dışında `tip' gibi programlarla uzaktaki makina uzerinde calışma olanağı vardır.
BITNET (Because It's Time Network) ise, birbirlerine NJE protokolü ile bağlı sistemlerden oluşur. BITNET esas olarak ağac (tree) şeklinde bir yapıya sahiptir, statik bir yönlendirme vardır. Mail, sınırlı şekilde FTP ve Telnet (VTAM) desteği vardır. Mail, bir `depola ve ilet' mantığı ile bir düğümden komşusuna gider, oradan bir öteye gider. Hatlar kesildiği zaman, ya da makina yüklü olduğu zaman yolda bir yerde bekler. Internet ile diğer ağlar arasındaki ileti trafiği için geçiş görevi yapan merkezlere "internet gateway" denir. Turkiye'deki "Bitnet-Internet gateway" Ege Üniversitesi (TREARN, vm.ege.edu.tr) dir (1997 başı itibarıyla).

Elektronik Para (e-para, e-cash, sanal para) Nedir?
e-para, tam olarak, kullandığınız bilgisayarın sabit diskinde sizin adınıza bulunan, ve internet üzerinde yaptığınız alışverişlerde harcayabileceğiniz paradır. Siz harcama yaptıkça, harcadığınız miktar toplamdan düşülür. e-para kullanımı pek yaygın değildir. Ancak, gelecekte sık kullanacağımız bir araç olabilir. Aşağıdaki satırlar bazılarımıza şu an bir fantazi gibi gelebilir.
Temel olarak, gidip, e-para servisi veren bir bankadan, kredi kartımızla ya da peşin ödemeyle, bir miktar e-para alıyoruz. Daha sonra, banka bu miktarı bizim bilgisayarımıza transfer ediyor.Internet üzerinde bir alışveriş yaptığımızda da, eğer burada e-para geçiyorsa, sipariş formunda e-para ile ödeme yapılacağını belirtiyoruz. Miktar otomatik olarak bilgisayarımızdaki miktardan düşülüyor. Bütün bu işlemler, e-para servisi veren bankamızdan da kontrol ediliyor. Bazı uygulamalarda, e-para ödemesi doğrudan bankadan yapılıyor. Bu durumda, size bir e-posta mesajı ile, ilgili siparişi alıp almayacağınız soruluyor. Böylece, alışverişlerde, fiziksel olarak alışageldiğimiz "para dolaşımı" ortadan kalkıyor.
En popüler 3 dijital para sistemi şunlardır : Digital Cash (http://www.digicash.com), Cyber Cash (http:www.cybercash.com) ve First Virtual (http://www.fv.com). Ilgili yerlere web listeleyicinizle bağlanıp daha ayrıntılı bilgiler alabilirsiniz. Tüm dünyada, e-para kabul eden banka sayısı ise hızla artmaktadır.

Intranet Nedir?
Intranet, sadece belirli bir kuruluş içindeki bilgisayarları, yerel ağları (LAN) ve geniş alan ağlarını (WAN) birbirine bağlayan, çoğunlukla TCP/IP tabanlı bir ağdır. Yani, küçük Internet!, Internet'in daha özel bir hali. Intranet'ler gateway'ler ile diğer networklere bağlanabilir. Temel oluşturulma amaçları, kuruluş bünyesinde bilgileri ve bilgi işlem kapasitesini paylaşmaktır. Intranet'ler, şirket(ler) içi tele-konferans uygulamalarında ve farklı birimlerdeki kişilerin biraraya gelebildiği iş gruplarının oluşturulmasında da kullanılırlar.
Intranet'ler üzerinden HTTP, FTP vb gibi pek çok protokol uygulamaları çalıştırılabilir. Günümüzde, Intranet'ler içinde, Web erişimi ile kaynakların kullanımı oldukça yaygındır.
Bazı şirketlerdeki intranet'lerden, "Firewall" sistemleri üzerinden (bazı emniyet tedbirleri ile), Internet çıkışı da yapılmaktadır. Bu sayede, her iki yönde de ileti trafiği kontrol edilebilmekte ve güvenlik sağlanmaktadır.

Firewall (Güvenlik Sistemleri) Nedir?
Firewall (Internet Güvenlik Sistemi), internet üzerinden bağlanan kişilerin, bir sisteme girişini kısıtlayan/yasaklayan ve genellikle bir internet gateway servisi (ana internet bağlantısını sağlayan servis) olarak çalışan bir bilgisayar ve üzerindeki yazılıma verilen genel addır.
Firewall sistemleri, bu engelleme işini, sadece daha önceden kendisinde tanımlanmış bazı domainlere erişim yetkisi (telnet,ftp, http vb) vererek yaparlar. Günümüzde, Internet Servisi veren makinalar oldukça sofistike Firewall sistemleri ile donanmıştırlar.
Firewall sistemlerinin en önemli kullanımında, bir kuruluşun yerel ağındaki tüm bilgisayarlar sanki bir duvar arkasındaymış gibi dış dünyadan erişilmez olurlar. Yerel ağdaki bilgisayarların internet bağlantıları firewall yüklü bilgisayar üzerinden olur ve firewall yazılımları, adres çevirme (address translation) özellikleri sayesinde iç ağdaki tüm internet bağlantılarının tek bir IP numarasından yapılıyormuş gibi olmasını sağlarlar. Ayrıca, yerel ağdan dışarıya, dışardan da yerel ağa olan bağlantıları internet protokolleri üzerinde sofistike kurallar tanımlayarak kısıtlarlar bu da yüksek ölçüde ağ güvenliği sağlar.

Proxy Servisleri Nedir?
Proxy servisi, internet üzerindeki yerel bir ağ (ya da internete bağlı bir bilgisayar) ile, dış dünya arasındaki ilişkiyi sağlayan bir yardımcı geçiş (gateway) sistemidir. İki amaç için kullanılabilirler :
Bir proxy servisi (sunucusu), sizin adınıza (proxy'nin kelime anlamı VEKİL'dir) sizden aldığı "internet'ten bilgi alma" isteklerini yürütür ve sonucu yine size iletir. Ancak, aynı anda, bu bilgilerin bir kopyası da (cache),bu proxy sunucusu üzerinde tutulur ve bir dahaki erişimde kullanıcının istediği bilgiler doğrudan ilgili siteden değil de, proxy servisinden gelir; dolayısıyla, iletişim daha hızlı olur. Internet'e erişim için mutlaka bir proxy servisine ihtiyaç yoktur, ancak, size en yakın bir servis noktasındaki proxy servisini kullanmanız, internet erişiminizi birhayli hızlandıracaktır. Özellikle evinizden modemle internete erişiyorsanız, proxy servislerini kullanmanız performansınızı arttırır. Çünkü, istediğiniz bilgileri, dış bağlantı hızı daha fazla olan proxy bilgisayarı sizin adınıza alır, siz de kişisel bağlantınızla bu bilgilere daha hızlı erişmiş olursunuz.
Firewall-güvenlik sistemlerinin kullanıldığı yerlerde, kullanıcıları çıkışları tek bir makine üzerinden olabilir. Bu durumda proxy servis makinesi sadece bir aracı olarak çalışır.
Proxy servisi kullanmanın avantajı çoktur. Herhangi bir siteden istediğiniz bir bilgi (web sayfası, ftp dökumanı vb) eğer kullandığınız proxy servisinde henüz depolanmamışsa, bu bilginin olduğu siteden alınır ve size iletilir. Ancak, daha sonra başka bir kullanıcı (ya da siz) aynı dökümanı/bilgiyi istediğinizde, ilgili döküman/bilgi proxy servisinde depolandığı (cache) için, doğrudan oradan size iletilir ve erişiminiz de çok daha hızlı olur.
Proxy servisleri, uluslararası internet bağlantılarındaki yoğunluğu azaltmak, erişimleri hızlandırmak ve ağı daha etkin kullanmak için çok yararlı araçlardır.
En popüler proxy servisleri, Web (http), FTP, Gopher ve Wais internet araçları için tanımlıdır. Web için proxy tanımlaması ve kullanımı 6. Bölüm'de kısaca anlatılmıştır.
Akademik Ağ üzerinden çıkış yapanlar ya kendi kurumlarındaki proxy sunucusunu ya da ulaknet'in proxy sunucusunu kullanabilir. Benzer şekilde, TTNet ve diğer servis sağlayıcıların da proxy sunucuları vardır. web ve ftp erişiminde bu servisleri kullanmak her zaman için (ortalama olarak) performansı arttırır.
Yukarıdakilerin dışında, birçok kuruluşun kendi özel proxy servisleri vardır. Size en yakın proxy servisini kullanmanız çoğunlukla en iyi sonucu verir. Bu yüzden, intrenet servisini aldığınız yerin proxy servisini öğrenin ve kullanmaya çalışın. Önemli proxy servislerin bir zincir oluşturarak ortak kullanımına yönelik çalışmalar da yapılmaktadır.

İnternet üzerinden faks gönderebilir miyim?
Gönderebilirsiniz. Bir kısmı bedava, bir kısmı ise ticari çalışan bir çok servis, bilgisayarınızda hazırladığınız bir dökümanı, bazı geçiş noktası bilgisayarlar (faks servisleri) üzerinden istediğiniz kişiye iletebilir. Bu servislerin en eskisi ve en çok kullanılanlarından birisi TPC INT'dir. http://www.tpc.int/ adresinden gerekli bilgilere ulaşılabilir.

Cep telefonları ve İnternet Kullanımı
Cep telefonları, GSM (-Groupe Speciale Mobile- Global System for Mobile Communications) şebekeleri üzerinden dijital haberleşme yapılabilen aygıtlardır. Normal konuşma (ses iletimi) yanında, veri iletimi (kısa mesaj -SMS-, bilgi servisleri kullanımı vb) de mümkündür. GSM, çoğunlukla tüm Avrupa'da ve dünyanın diğer bazı kesimlerinde kullanılan dijital bir telefon sistemidir. GSM haberleşmesinde daha çok kablosuz bağlantılar kullanılır. 900 MHz ya da 1800 MHz frekans bandında çalışır.
Cep telefonlarıyla "yazı tabanlı" bilgi servisleri (SMS, faks, bilgisayara veri aktarımı gibi) ilk çıktığından beri verilmektedir. 2000'lerin başından itibaren ise, cep telefonu kullanarak bilgi servislerine "etkileşimli" erişimini sağlayan WAP (Wireless Application Protocol) protokolü kullanılmaya başlanmıştır. WAP destekli web siteleri (yahoo, cnn gibi) ve buna uygun servisler ve bu servislere bağlanmayı sağlayan cep telefonları sürekli yaygınlaşmaktadır. WAP erişimli web siteleri, html'in türevi bir dille hazırlanmaktadır ve genellikle wap uyumlu sayfaların uzantısı .wml olmaktadır. WAP siteleri de, "www" yerine -genellikle- "wap" ön eki ile isimlendirilmektedir. WAP uyumlu siteleri normal web gözatıcılarıyla görmek mümkün değildir, ancak sistemin yayguınlaşmasıyla yeni nesil web gözatıcılarının buna uygun özelliklerle donatılacaklarını bekleyebiliriz. Cep telefonu kullanım ücretlerinin ve bu servisin ücretlendirilmesinin gittikçe düşmesiyle, önümüzdeki yıllarda WAP'lı "internet" erişiminin yaygınlaşacaktır. Ağ teknolojisi "kablosuz" (wireless) erişimin "yüksek hızlarda" sağlanması yönünde gelişimektedir. Öte yandan, cep telefonlarının bilgisayarlardan daha "kişisel" (kişiye özel) ve taşınması kolay ve rahat olduklarından, wap teknolojisi ve bununla beraber de wap erişimi veren siteler süratle artacaktır.

Java Nedir?
Java, özellikle ağ ve internet uygulamaları için geliştirilmiş bir programlama dilidir. Platform bağımsızdır ve her bilgisayarda, ağ üzerindeki her yerde çalışır. web gözatıcıları (browser) java kodlarını çalıştırmak için, kendi içlerinde bir "Java Virtual Machine" içerirler.
Günümüzde Java, sadece bilgisayar ve internet uygulamalarında değil; bilgisayar teknolojilerinin kullanıldığı diğer alanlarda da (akıllı kart, ev teknolojisi ürünleri -beyaz eşyalar vb- gibi ) programlama ve kontrol aracı olarak kullanılmaktadır. Önümüzdeki dönemlerde, aynı ortak platformu kullanan ama birbirinden farklı gibi görünen cihazların (bilgisayar, elektronik sistemler, elektrikli/elektronik ev eşyaları gibi) bu teknoloji yardımıyla aynı ağ üzerinde bulunacağını ve söz gelimi bilgisayarımızdan evinizdeki birtakım elektronik/elektrikli eşyaları kontrol edebileceğimizi düşünebiliriz.

İnternet Society (Internet Grubu) Nedir?
Internet Society (IS), 1992'de kurulan ve amacı internet ile ilgili gelişimler, yeni çalışmalar için bir nevi yol göstericilik olan, kar amacı gütmeyen (non-profit) bir kuruluştur. IS, Internet ile ilgili teknik çalışmaları yönlendiren ve denetleyen Internet Architecture Board (IAB)'un çalışmalarını destekler. IAB'nin aktivitelerinden bir diğeri de, TCP/IP konusunda çalışmalar yapan Internet Engineering Task Force (IETF) tır. IAB'nin diğer aktiviteleri arasında, Ağ Teknolojileri ile ilgili çalışmalar yapan Internet Research Task Force; IP adreslerinin verilmesi ile ilgili çalışmalar yapan Internet Assigned Numbers Authority; ve DNS ile ilgili konularda çalışan Internet Registary grubu gösterilebilir.
Internet Society web adresi : http://www.isoc.org/ . Buradan ilgili bütün linklere ulaşılabilir.

Internet Kullanım Etiği
Ağ üzerindeki her kullanicının, servisleri, sistemleri kullanmaları konusundaki sorumluluklarını farketmeleri önemlidir. Kullanıcı, ağdaki her servise ulaştığında yaptığı hareketlerden sorumlu olmak zorundadır.
"Internet" ya da kısaca "Net" , tek bir ağ değildir, hatta bir birinde ayrı protokollere, yapılara sahip binlerce irili ufaklı ağların toplamıdır. Internet'teki bilgi akışı, bir çok değisik ağ'dan gelip geçmekte, ulasacağı yere öylece varmaktadır. Bu yüzden, her kullanıcının, kendi bölgesindeki ağ yukünü dengede tutması gerekmektedir.
Bir ağ kullacısı olarak, başka bilgisayar ağlarına ulasmanıza izin verilmiş olabilir. Her ağın kendine ait sorumlulukları, kuralları ve yasakları vardır, Ağ üzerindeki izin verilmiş işlemler, bu ağdaki sorumlular tarafindan her zaman izlenebilecek sekilde tasarlanmıştır. Fakat, bir yerde izin verilen bir hareket , başka bir ağda yasaklanmış olabilir. Bu kuralları bilmek ve bunlara uymak, kullanıcının sorumluluğundadır. Sunu unutmayın ki, izin verilen hareketleri kötü yönde de "YAPABİLİRSİNİZ" , ama yapmanız gerekmez.
Ağ'ın, özellikle Internet'in kullanımı, bir ayrıcalıktır, bir "hak" değildir. Bu ayrıcalık, istenildiği zaman, kötüye kullanım ya da başka sebeplerle, elinizden alınabilir. Bu kötüye kullanım, bir sistemdeki gizli bilgileri hileli yollarla almak, kötü, anlaşılmaz mesajlarla diğerlerini rahatsız etmek, sistemin kaynaklarını kullanıp sistemi yavaşlatmak, ardarda mesajlar postalayarak başkalarının e-posta kutularını doldurmak, ağ üzerinde yasalarla belirlenmiş kuralların dışına çıkmak vs vs olarak sayılabilir.
Bulunduğunuz ağ'ın durumuna gore, disiplin cezasından işten çıkarilmaya; hesabınızın silinmesinden hapse kadar cezalara carptırılabilırsiniz.
Bilgisayar Ahlakı Üzerine 10 Altın Kural
Kesinlikle, bilgisayarı, başkalarina zarar vermekte kullanmayın.
Kesinlikle, bilgisayarla, başkalarının işine mani olmayın.
Kesinlikle, başkalarının dosyalarını karıştırmanın yollarını aramayın.
Kesinlikle, bilgisayarı hırsızlık yapmakta kullanmayın.
Kesinlikle, bilgisayarı yalancı şahitlikte, sahte delil hazırlamada kullanmayın.
Kesinlikle, sahibinden izinsiz başkalarının bilgisayar kaynaklarını kullanmayın.
Kesinlikle, başkalarinin fikirlerini bilgisayarla çalip kendinize mal etmeyin.
Kesinlikle, sosyal içeriğini düşünmeden bir program yazmayın.
Kesinlikle, bilgisayarı, saygı ve ilgi göstermeksizin kullamayın.
Bu kuralların orijinalinin bulunduğu yer : ftp://ftp.unm.edu/ethics/netiquette

Internet'in Sosyal Boyutu
Yaygın bir görüşe göre internet, kişilerin sosyal yaşamlarında olumsuz etkilere sahiptir. Gerçek dünyadan farklı bir ortamda, "sanal dünyada, insanlar arası ilişkiler değişmektedir. Bu bir bakıma doğru. Çoğu durumda birbirleri ile etkileşen insanlar bir internet adresi, bir e-mail adresi vb gibi. Öte yandan internet, kişiler arasındakji mesafe, yaş, cinsiyet, ırk, kültür vb gibi gerçek dünyada önemli olabilecek pek çok özelliği de ortadan kaldırmaktadır.
Yerinden alışveriş, yerinden bankacılık, hatta işe gitmeden evden çalışma vb gibi kullanımlar insanın sosyal yaşamını etkileyebilecek unsurlardır. Bir açıdan bunlar insana başka işler yapmak için zaman kazandırmakta; öte yandan başka bir açıdan da tembelliğe itmektedir. Ancak, internet kullanımının hayatın akışını yönlendiren servislere kaydığını düşünürsek, artık iş tanımları, yaşam biçimleri vb değişmeye başlamıştır. Bu yüzden internetin sosyal boyutunu düşünürken; yaşam kurallarını klasik anlamda değil de "değiştiği" anlamlarda düşünmekte fayda var.
Internet'in yadsınamayacak bir başka sosyal boyutu da, sohbet ortamları yoluyla insanların "tanışması" ve sosyal ilişkilerin "siber uzaya" taşınmasıdır. Siber ortamlarda tartışıp mahkemelik olan, buralarda suç işleyen ya da yeni bir insanla tanışıp arkadaşlığını ilerletip onunla evlenenlere sıkça rastlanır olmuştur. Öte yandan, dünyanın öbür ucunda oturan insanlarla hemen her gün dakikalarca (satlerce?) internet üzerinde sohbet ediyorken, kapı komşusunu tanımayan ya da yakın arkadaşlarını aramayı ihmal eden insan tipleri ortaya çıkmaya başladı bile... Belli ki insanların çoğu, yazılı haberleşmeyi yüz yüze olana göre tercih ediyorlar. Burada, yazılı haberleşmenin kişiye verdiği güven duygusu ve dizginleri elinden tutan taraf için herkesin "kendini" görmesi muhakkak ki önemli etmenler.
Artık her sabah işimize gelip e-postalarımızı kontrol ettiğimizde, arkadaşımızdan gelen (ona da başka birinden ve o başka birine de başka birinden iletilmiş olan -liste böyle uzar gider...) ıkraları okuyoruz ve kendi kendimize belki gülüyoruz. Eskiden fıkrakar sesli anlatılırdı. Hem de topluluk içinde... İnsanlar hep beraber gülerdi... Alışkanlıklar da değişiyor. :-))))) diye kahkahalar atan bir siber kültür insan örneği oluyoruz farkında olmadan...
Şüphesiz ki, internet teknolojileri hayatımızı kolaylaştırıyor. Burada en çok etkilenen (olumsuz anlamda) tarafımız, sosyal ilişkilerimiz. Bu yeni durumlar, sosyal bilimlerin çok ciddi araştırma konuları. 2000'li yıllarda, sosyal hayatımızdaki değişiklikleri ve bu değişikliklerin ne kadarının özümsenip ne kadarının reddedileceğini hep beraber yaşayarak göreceğiz.

Internet'in Ticari Boyutu
Internet'in 1990'ların başlarından itibaren bu kadar yaygınlaşmasının en temel nedenlerinden birisi ve belki de en önemlisi "para kazandırabilecek potansiyele sahip" bir imkan olmasıdır. Bu iletişim ağına bağlı bilgisayarlar yolu ile alışverişler yapılabilmekte, borsa/bankacılık işlemleri yerine getirilebilmektedir. Bu haliyle internet'in "ağ teknolojisi" kimliğinin yanında bir de "medya" özelliğinden söz edebiliriz. Internet artık ciddi reklam paralarının dönmeye başladığı ve şirketlerin ürünlerini pazarladığı bir ortam haline gelmeye başlamıştır.
Bankalar ve yatırım kurumları, klasik faaliyetlerini internet üzerine taşımışlar ve böylece siber ortamda "yüklü miktarlarda" paranın dolaşmasına ön ayak olmuşlardır. Internet üzerinde kredi kartıyla sanal mağazalardan alışveriş etmek, ya da bulunduğunuz yerden çok uzakta bir yayınevinden kitap sipariş etmek; tatil seçmek ve otel rezervasyonları yapmak çok kanıksanır ve artık kimseyi şaşırtmayan uygulamalardır.
İnternetin ticari boyutu ile birlikte hayatımıza giren iki yeni kavram da e-commerce (e-ticaret) ve e-business (e-iş). İlki, internet üzerindeki her türlü para dolaşımı faaliyetlerini kapsarken e-iş ise iş bağlantıları, görüşmeler, haberleşmeler ve anlaşmalar hatta işe yeni birini alırken internet ortamlarına ilan verme ve ilgili kişilerle ilişkiye geçme gibi kavramları kapsamaktadır.

Internet'in Hukuki Boyutu

Siber kültür ve siber toplum, büyümeyle beraber kendi kurallarını da "yazılı" hale getirmeye başlamıştır. Halen "kontrol edilememe" noktasındaki serbesti ve kişilik hakları, telif hakları gibi önemli konular, ticari uygulamalardaki boşluklar, vergilendirme sistemi gibi birçok "geleneksel hukuk" konuları, bu "yeni" toplumsal ortama adapte edilmeye çalışılmaktadır.

Internet-2 Nedir?

Internet 2, şu anki internet ağ altyapısının kaldıramayacağı kadar fazla band genişliği isteyen ileri ağ uygulamalarını geliştirmek ve geleceğin internetini hızlandırmak amacıyla yürütülen çalışma ve bu sistemin omurgasına verilen addır. Internet 2 ile ilgili daha ayrıntılı bilgiler ve internet2 üzerinde çalışan uygulamalara örnekler, http://www.internet2.edu/ adresinden alınabilir.

Internette Alışveriş Yapmak Güvenli mi?

SSL ve SET gibi güvenlikli bilgi aktarım teknolojileri yardımıyla, hem kişisel bilgiler (isim, adres vb) hem de kredi kartı numarası ve alışveriş bilgileri kimsenin eline geçmeden güvenli bir şekilde iletilir. Ancak, kredi kartı numaranızı başka birine vermemelisiniz. Aslında, gündelik hayatta yaptığımız normal alışverişlerde karşılaştığımız risklerin benzerleri (belki de daha azı!) internen üzerinden alışverişte karşımıza çıkmaktadır.
Nasıl ki kredi kartınızı çaldırmanız, kaybetmeniz, kasa başında unutmanız v.b. gibi normal kullanım riskleri varsa, internet üzerinden alışverişte de, söz gelimi, kredi kartı bir başkasına vermişseniz ve kişisel bilgilerinizi (isim, adres, telefon vb) başkaları biliyorsa, benzer riskler vardır. Ancak bu risk, genellikle teknolojinin yetersizliğinden değil tam tersine, yanlış ve bilinçsiz kullanımından doğmaktadır.

Web Nedir?

İnternet bir bilgi sunma ve bilgiye ulaşma ortamıdır. Bu işlevler, farklı internet protokolleri kullanılarak gerçekleştirilir. Söz gelimi, FTP protokolü kurallarını kullanan programlar ve sunucular yardımıyla internet üzerinde dosya aktarımı (bir bilgisayardan diğerine dosya kopyalama) yapılır. Ancak, özellikle multimedia teknolojilerinin gelişmesi sonucunda, görsellik ve etkileşimlilik ön plana çıkmıştır. Bu noktada, web (ya da world wide web) devreye giriyor. Web, birbirinden farklı yapıdaki bilgileri, aynı ortak platformda insanlara sunan bir internet teknolojisidir. Web sayesinde kullanıcılar, renkli resimler ve yazıların iç içe olduğu, animasyon ve etkileşimliliğin kullanıldığı "sayfalara" erişirler. Her sayfanın bir adresi vardır. Bu adreslere URL (uniform resource locator) denir. Web sayfaları arasında, bağlantılar (link) tanımlanarak birinden diğerine geçiş mümkün hale gelmektedir. Web sayfaları, internette "bilgi aktarımını" olanaklı kılan mekanizmalardır. İnsanlar, web gözatıcısı (browser) adı verilen bilgisayar programlarıyla, bu tipte hazırlanmış bilgi sayfalarına, bu sayfaların aderslerini yazarak, bağlanabilirler ve tüm bu entegre bilgileri görebilirler.

E-Posta (E-Mail) Nedir?

E-Posta (E-Mail), internet üzerinden insanların birbirlerine mektup göndermelerini olanaklı kılan bir internet protokolüdür. E-posta gönderilen kişilerin, sadece kendilerine ait bir e-posta adresleri vardır. Bu sayede mektuplar yerlerine ulaşır.

ICQ ve IRC Nedir?

ICQ ve IRC, internet üzerinde karşılıklı ya da bir grup içerisinde "karşılıklı yazışarak" sohbet edilmesini sağlayan mekanizmalardır.